Denken in hokjes

Vooroordelen, discriminatie, uitsluiten… We zeggen best wel snel dat we hier niet aan mee (willen) doen. Maar onbewust doen we het toch; denken in hokjes. Maar…. waarom?

Stel je voor, dat je ALLES wat er om je heen gebeurt waarneemt en ook registreert. Werkelijk waar alles. Dus het begint al vanaf het moment dat je wekker gaat. Je bent je bewust van je kamer, het licht, hoe je deken voelt, wat voor geluiden je hoort en ga zo maar door. Je kan je voorstellen dat je dan helemaal gek zou worden!

Gelukkig hebben we een ‘filter’. Die filtert eigenlijk alle onbelangrijke dingen van de belangrijke dingen. Daarom word je waarschijnlijk niet wakker van een geluid wat buiten, maar wel van je wekker.

Zo geldt dat eigenlijk ook voor alle situaties die je meemaakt in je leven. Je hebt overal een ‘script’ voor gemaakt. Als je bijvoorbeeld naar de bios gaat, weet je ongeveer wat je te wachten staat. Je komt binnen, koopt een kaartje en gaat naar de goede zaal. Vervolgens stopt het geroezemoes om je heen, krijg je de nieuwste trailers te zien en begint je film. Dat is hoe jij het gewend bent en hoe het eigenlijk altijd plaats vindt. Lekker duidelijk allemaal.

Deze ‘scripts’ leer je eigenlijk je hele leven door. Zo is het ook lekker voorspelbaar voor onze hersenen en kost het ons niet teveel energie. Als je alles steeds voor het eerst zou meemaken, zou je aan het einde van de dag kapot zijn!

Kort gezegd zijn deze hokjes of scripts heel erg makkelijk. Het zorgt voor rust. Maar bovenstaande gaat eigenlijk alleen maar over situaties.

Ditzelfde principe doen we eigenlijk ook met mensen. Misschien heb je wel eens gehoord dat je de eerste indruk van een nieuw persoon al binnen een paar seconden hebt gevormd.

Herken je dit? Heb je wel eens meegemaakt dat je een persoon in een bepaald ‘hokje’ had gestopt wat later niet helemaal juist bleek te zijn?

Ben je je er bewust van dat je mensen in een bepaald hokje stopt?

Wat denk je dat de eerste indruk van andere mensen is wanneer ze jou voor het eerst zien?

Vraag eens naar de indruk die jij maakt/hebt gemaakt op anderen!

Dus eigenlijk kunnen we stellen dat dit ‘hokjes denken’ bijna vanzelf gaat en dat het ons een soort van duidelijkheid en rust geeft. Maar vind je niet dat het beoordelen van een situatie eigenlijk heel anders is dan het beoordelen van mensen?

Hoe zit dit dan met discriminatie, vooroordelen en uitsluiten?

Geldt dan ook het principe van ‘eerste oordeel’?

Gaat dit ook onbewust? Of juist niet? Leg uit!

Heb jij een vooroordeel waar je je bewust van bent?

Zijn er bepaalde mensen waar je veel minder contact mee hebt, omdat je daar iets van vindt?

Daag jezelf uit om hier eens bewust over na te denken! Waarom vind je wat je vindt? Heb je daar een duidelijke reden voor?

Wat als je mensen niet langer in hokjes steekt? Dan gebeurt er iets bijzonders.

In het volgende filmpje zie een een experiment, met meer dan 50 mensen met een verschillende leeftijd, achtergrond, werk of geloof. Onbekenden voor elkaar, per groep in hun eigen hokje.

Als er vragen worden gesteld blijkt dat we met iedereen wel iets delen. Iets kleins, iets moois, iets breekbaars. Iets van ons. Van ons allemaal. Plots gaat het niet meer om ‘zij’ maar om ‘wij’. De verschillen verdwijnen niet, ze mogen er zelfs best zijn. Maar ze zijn niet meer het belangrijkste. Ze bepalen niet meer de groep waarin we staan.

De kracht die we samen putten uit alles wat we delen, kunnen we gebruiken om ons land menselijker, eerlijker en gezonder te maken. 

Wat in het filmpje lukt, zou dat ook op grote schaal kunnen?