Woensdag 16 maart zijn er weer verkiezingen. Deze keer gaat het om de gemeenteraadsverkiezingen. Hoe zit dit ook alweer? En ga jij ook stemmen?
Hoe zit het ook alweer?
De gemeenteraad
Elke 4 jaar kiezen we leden uit de gemeente die in de gemeenteraad plaats nemen. Zij beslissen de komende 4 jaar over de plannen van de gemeente en waar de gemeente geld aan uitgeeft. De leden van de raad zijn meestal lid van een politieke partij. Dat kan een plaatselijke afdeling van een landelijke partij zijn, maar ook een lokale partij. De burgemeester is de voorzitter van de gemeenteraad. De leden doen dit naast hun werk, ze krijgen dus geen salaris als gemeenteraadslid.
De vergaderingen van de gemeenteraad worden meestal elke maand gehouden. Deze zijn openbaar en de agenda wordt ruim van tevoren bekend gemaakt. De gemeenteraad heeft 3 belangrijke taken:
De raad stelt de grote lijnen vast voor het beleid van de gemeente. Hoe zou de gemeente eruit moeten zien? Moet er wat gedaan worden aan het aantrekken van toeristen? Fietspaden? Waar moet of kan er gebouwd worden? Sport? Afval?
De raad controleert of het college van burgermeester en wethouders zijn taken goed uitvoert. Doen ze waar de raad om heeft gevraagd? Het college moet verantwoording afleggen aan de raad. De raad kan vragen stellen aan het college over hun werk.
Ook is het de taak van de raadsleden om de inwoners te vertegenwoordigen. Daarvoor is het belangrijk dat de leden met veel inwoners praten. Zo horen ze wat er leeft in de gemeente.
College van burgemeester en wethouders
Het college van burgemeester en wethouders (college van B en W) vormt het bestuur van de gemeente. Dit college heeft bevoegdheden op grond van landelijke wetten en regelingen. Denk daarbij aan bijvoorbeeld de participatiewet of de Wet milieubeheer. Ook bereiden ze onderwerpen voor waar de raad over beslist.
De wethouders worden door de gemeenteraad gekozen. Dit is meestal een voltijdse baan. Anders dan een gemeenteraadslid krijgt een wethouder daarom een salaris.
Elke wethouder heeft zijn eigen taakgebied, bijvoorbeeld onderwijs, huisvesting of sport en cultuur.
De burgemeester is voorzitter van het collge van B en W en van de gemeenteraad. Als voorzitter van het college heeft de burgemeester stemrecht. Zijn stem kan zelfs de doorslag geven als de stemmen van de wethouders dat niet doen. Als voorzitter van de gemeenteraad heeft de burgemeester geen stemrecht. Hij kan wel in de vergadering van de raad aan de discussie deelnemen.
De burgermeester wordt benoemd door de Kroon. Dat betekent dat de regering (koning en ministers) de burgermeester aanstellen. Een burgermeester wordt benoemd voor 6 jaar. Daarna gaat de gemeenteraad bekijken of de burgermeester zijn werk goed heeft gedaan de afgelopen jaren. Dan kan er een herbenoeming worden aanbevolen.
De gemeenteraad kan een burgermeester niet ontslaan. Dat kan alleen de Kroon.
De benoeming van een burgemeester geldt voor een periode van zes jaar. Als zijn ambtstermijn erop zit, gaat de gemeenteraad bekijken of de burgemeester de afgelopen jaren zijn werk goed heeft gedaan. De raad zal op basis van dit oordeel al dan niet herbenoeming aanbevelen. De gemeenteraad kan de burgemeester niet ontslaan, dat kan alleen de Kroon (de koning en de ministers).
Stel, er is een probleem. Bijvoorbeeld: op een gevaarlijke kruising vinden veel ongelukken plaats.
Hoe zou dit worden aangepakt in de gemeenteraad? Stel een stappenplan op!
(Het antwoord staat onderaan deze pagina)
Waar moet je nou op stemmen?
Het is belangrijk dat je een partij kiest die bij jou en je overtuigingen past. Maar hoe weet je dat? Een paar tips:
Bekijk de plannen. Bijvoorbeeld op hun website of op social media.
Stel vragen. Je kan altijd bellen of mailen met iemand van de partij.
Leden van de partij promoten hun partij door bijvoorbeeld folders uit te delen of door langs te komen aan de deur. Je kan ze dan mooi gelijk alles vragen!
Soms zijn er verkiezingsbijeenkomsten. Daar kun je gratis naar toe en horen wat de partijen van verschillende onderwerpen vinden en waar ze zich voor in willen zetten.
Praat eens met anderen. Vraag je familie of vrienden bijvoorbeeld waar zij voor kiezen en waarom. Bedenk dan wat je daar zelf van vindt. Je mag helemaal zelf beslissen op welke partij je stemt.
Wanneer mag je stemmen?
- * Als je 18 jaar of ouder bent;
- * Als je de Nederlandse nationaliteit hebt, of als je 5 jaar of langer officieel in Nederland woont, of als je de nationaliteit hebt van een ander land in de EU en je officieel in Nederland woont.
Ben je er klaar voor?
- Je weet op welke partij je gaat stemmen.
- Je weet op welke persoon je gaat stemmen.
- Je weet waar de stembureaus in je gemeente te vinden zijn (stemmen kan tussen 7:30 & 21:00).
- Je hebt geen klachten die bij corona horen.
- Je hebt je stembewijs bij je (die krijg je via de post thuis gestuurd).
- Je hebt je identiteitskaart bij je (paspoort/ID kaart of rijbewijs).
En dan…stemmen!
Liever een filmpje met informatie?
Antwoord stappenplan:
Op een kruising vinden veel ongelukken plaats.
1: De wethouder bedenkt een plan. Bijvoorbeeld er wordt een rotonde geplaatst.
2: De gemeenteraad vergadert en bespreekt het plan. Is het een goed idee? De gemeenteraad mag dit plan ook veranderen. Daarna wordt er gestemd. Als meer dan de helft voor stemt, gaat het plan door.
4. Het plan is goedgekeurd en de kruising gaat veranderen in een rotonde.
5: De burgermeester zet zijn handtekening onder het plan. De wethouder en de ambtenaren voeren het plan uit.
Bronnen: Prodemos, de verkiezingskrant
